آجر
بازدیدها: 27
آجر
آشنایی با انواع آجر، ابعاد و موارد استفاده – قسمت اول
امروزه آجر یکی از عناصر مهم و اصلی در ساختمان سازی است از دوران باستان تاکنون بیشترین کاربرد را در کلیه ساختمان ها داشته است. به طور کلی آجر در کرسی چینی ، دیوارسازی ها، ستون های قطور، جرز، پایه، قوس ها، و پوشش انواع طاق ها و گنبدها، دیوارکشی ها، طاق نماسازی ها ، کف پوش ها و بسیاری از موارد دیگر نظیر اسکلت سازی و استخوان بندی و نماسازی بناهای بزرگ مساجد، حسینیه ها، مدارس، کاخ ها، پل ها، کاروان سراها، بازارها، دکاکین، حجره ها، آب انبارها، منازل مسکونی شخصی و بسیاری دیگر به کار رفته و می رود. آجر را می توان از نظرهای مختلف طبقه بندی نمود، مانند طبقه بندی از لحاظ رنگ، ابعاد، جنس و دیگر موارد. در تصاویری که در ادامه خواهید دید یک مورد استفاده ی آجر را در قسمت های مختلف ساختمان قابل ملاحظه میباشد.
انواع آجر و ابعاد آنها
در قسمت ساختمان سازی آجر به دو دسته تقسیم می شود: آجر فشاری، آجر ماشینی
-
آجر فشاری
این نوع آجر برای کلیه کارهای ساختمانی مانند گری چینی ( دیوارهای باربر، دیوارهای حایل، تیغه چینی ) و طاق ضربی و موارد دیگر مناسب است. به علت ناصاف بودن سطوح آن به آجر گری معروف است و دیوارچینی با این نوع آجر را گری چینی مینامند.
دلیل نامگذاری آن، گویا در ابتدای تولید این نوع آجر خشت با دست زده می شد و با فشار دست و انگشتان کارگران خشت زن گوشه های قالب به وسیله گل پر میگردید که به این علت ، آن را آجر فشاری نامیدند. در شکل ذیل خشت زنی توسط دست را ملاحظه میکنید .آجرهای فشاری با ابعاد 21×10×5/5 سانتی متر ساخته میشود.
– انواع آجر فشاری
— آجر سبز
آجر سبز از نوع فشاری بوده است، در کوره حرارت بیشتری دیده و رنگ آن کبود و کم رنگ یا سبز شده و به علت پخت زیاد بسیار مقاوم، محکم و بادوام است و در جاهایی که نیاز به مقاومت بیشتری می باشد مورد استفاده قرار می گیرد. در شکل رو به رو آجر فشاری سبز را ملاحظه می کنید.
— آجر جوش
به علت زیادی حرارت در نزدیکی شعله ی کوره های آجرپزی، آجرهای آن محل ذوب شده و شکل هندسی خود را از دست داده و به هم می چسبند این آجر در پی سازی و زیرسازی به کار می رود و به صورت بلوری بوده و بسیار مقاوم است . در شکل مقابل آجر جوش را ملاحظه می کنید.
— آجر خام
آجر خام در اثر کمی حرارت رنگش تغییر یافته ولی نامرغوب بوده ونباید در آجرچینی از آن استفاده کرد و در کوره های آجرپزی مجددا در همان جاهای قبلی خود چیده می شود.
نکته : چون اولین بار در ایران از آجر فشاری توسط روس ها در ساخت سربازخانه ها مورد استفاده قرار گرفت، به این نام (اجر قزاقی) معروف شده است. شکل مقابل آجر خام را نشان میدهد.
- آجر ماشینی
آجر ماشینی شبیه آجرهای قزاقی و به رنگهای قرمز و سفید بوده و در نماسازی مصرف میگردد و تفاوت آن با آجر فشاری در جنس سفال و سوراخهایی است که باعث سبکی آجر و چسبندگی مناسب با مالت میشود. این آجرها دارای گوشه های تیز و سطوح صاف هستند آجر رنگی با اضافه کردن اکسید فلزات تهیه میشود اگر موقع چیدن آجر در کوره پخت به صورت چپ و راست روی هم چیده شوند آجر ابلق تهیه شده و روی آجر رگههای رنگی مورب دیده میشود و در نماسازی زیباست و با توجه به رنگ، آنها را نامگذاری کرده اند مثل آجر پهن رنگی وسفید.
در شکل 22-1 آجر فشاری قرمز و در شکل 23-1 مورد استفاده ی آن را در ساختمان ملاحظه میکنید.آجرهای ماشینی در ابعاد مختلف تولید میشود که عبارتند از: آجرهای ماشینی و یا سوراخ دار که روی سطح بزرگتر آن 8 یا 10 سوراخ به قطر 1/5 یا 2 سانتیمتر موجود است.
جنس این آجرها نسبت به آجر فشاری شکننده تر بوده و خاصیت مکندگی آب آن نسبت به آجر فشاری کمتر است. ابعاد آجرهای ماشینی 22×11×5/5 سانتیمتر که ضخامتهای 4 ،3 و 5 سانتیمتری در بازار موجود میباشد. در شکل 24-1 آجر ماشینی سفید و در شکل 25-1 مورد استفاده آن را در ساختمان ملاحظه میکنید.